Cúng mùng 1 Tết Nguyên Đán rất quan trọng, được thực hiện vào buổi sáng, đó là buổi sáng đầu tiên trong năm mới. Việc cúng mùng 1 Tết được gia đình nào cũng rất chú trọng, chuẩn bị rất chu đáo, để cầu mong cho gia đình một năm mới Kỷ Hợi 2019 khỏe mạnh, bình an và hạnh phúc.
Mâm cỗ cúng mùng 1 Tết
Theo lịch âm 2019, sáng mùng 1 Tết Kỷ Hợi 2019 (= ngày 5 tháng 2 năm 2019 dương lịch) sẽ có lễ cúng Nguyên Đán, đó là lễ cúng sáng sớm đầu tiên của năm mới. Chiều mùng 1 Tết sẽ cúng Tịch điện, tức là cúng cơm chiều.
Mâm cỗ cúng ngày mùng 1 Tết gồm: Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét).
Theo chuyên gia phong thủy Hoàng Anh Hùng (Ông Ích Khiêm - Ba Đình - Hà Nội), bàn thờ là nơi để thờ tự, tôn nghiêm nhất trong gia đình, vì vậy, không nên lấy các đồ dùng đang sử dụng trong gia đình dùng để đồ cúng lễ. Đối với những đồ dùng để làm lễ trên bàn thờ thì nên phải là đồ chỉ dành cho việc thờ cúng và không được sử dụng vào bất kỳ mục đích nào khác.
Cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon tinh khiết, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.
Mâm cỗ cúng mùng 1 Tết không thể thiếu đĩa thịt gà trống thiến, canh măng hầm hoặc canh bóng, miến, xôi, nem rán, thịt đông.
Thông thường, gà sẽ được làm từ chiều 30 Tết vì người ta kiêng sát sinh vào ngày đầu năm mới. Sau khi mâm cúng mùng 1 Tết đã được sửa soạn tươm tất thì chủ nhà bưng lên bàn thờ, rồi tiếp theo lần lượt những người trong nhà ra trước bàn thờ vái để tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên. Hương tàn, chủ nhà lễ tạ, hạ cỗ xuống cho con cháu hưởng lộc.
Cần lưu ý khi cúng gia tiên, tiền bạc, vàng mã phải để nguyên và đốt nhang đèn suốt ba ngày Tết cho đến lễ Hóa vàng.
Các bữa còn lại trong ba ngày Tết chỉ cần cúng bánh chưng, giò và các loại bánh mứt, kẹo. Trên bàn thờ ngọn đèn thờ (đăng hay nến) đỏ lửa liên tục trong 3 ngày Tết cùng với hương hoa thơm ngát sẽ tạo không khí Tết thêm đầm ấm, sum vầy...
Ông Hùng cũng nói thêm, trong các ngày Tết mọi người không nên thắp hương nhiều, chỉ khi nào làm lễ trước bữa ăn thì nên thắp hương. Nhiều người quan niệm thắp hương liên tục trong 3 ngày lễ là không đúng, và mỗi lần thắp cũng chỉ thắp 1 nén ở mỗi bát hương là đủ.
Trong mấy ngày Tết, người Việt thường có phong tục định sẵn lịch trình đi những đâu trong năm mới. Sáng mồng 1 Tết, sau khi ăn uống cỗ bàn xong, các gia đình thường dành ngày mồng 1 đến những thăm hỏi, chúc Tết trong nội tộc.
Chẳng hạn, người dưới đến thăm chúc Tết người trên, con cháu đến chúc tết ông bà, cha mẹ; Người ờ chi thứ đến nhà chi trưởng thắp hương cho họ tộc. Nhưng chủ yếu người ta chỉ đến chúc Tết bên họ Nội (họ cha), như câu: “Mùng một Tết cha; Mùng hai Tết mẹ; Mùng ba Tết thầy.
